Vorige week in het nieuws: “Steeds meer kleuters met rotte tandjes wegens ongezond voedingspatroon”. Uit een onderzoek van Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidskunde Universiteit Gent werden in 2003 al een aantal cijfers aan het licht gebracht:
- Minder dan 4% van de kleuters drinkt per dag meer dan de helft van de aanbevolen 1 liter water.
- 52% van de kleuters drinkt per dag meer dan 200 ml suikerrijke dranken – die tevens de kans op tandbederf en overgewicht verhogen.
- Maar 43% eet dagelijks fruit.
- 70% van de kleuters snoept dagelijks, gemiddeld 40 gram.
Moet ik me zorgen maken? Wat is mijn taak als kleuterleidster/lerarenopleider? Welke waarde moet gehecht worden aan het voedingspatroon van onze kleuters op school? Als kleuters gemiddeld 7 uur per dag op school spenderen, moet er dan niet meer aandacht besteed worden aan de gezonde eetgewoonten? Ik kan het makkelijk afschuiven op “Ja, ik geef toch gewoon wat er in de boekentas zit?!”. Maar ik denk dat bovenstaande cijfers om meer sensibilisering vragen.
Het goede voorbeeld?
’s Ochtends vertrek ik met een gevulde brooddoos en 2 stukken fruit naar school. Aan het einde van de dag merk ik dat daar nog de helft van over blijft. De ontbrekende tijd maar ook de koekjes in de leraarskamer leiden me af van het gezonde eten. Als ik naar de kleuters kijk, merk ik hetzelfde. Uit het onderzoek blijkt dat onze voedingsgewoonten bepaald worden in onze kinder- en jeugdjaren. Er is bij mij één en ander misgelopen maar kunnen we het tij keren voor de kleuters van nu?
Uit de praktijk haal ik een voorbeeld waarbij de opname van water verhoogd kan worden. Naar aanleiding van de wereldwaterdag verkochten we op school waterkruiken en glazen om het kraantjeswater in de kijker te zetten. We verzamelden ook drinkbekers. De foto van de kleuter werd op de beker geplakt en de bekers kregen een plaatsje in de klas. Om zelf het goede voorbeeld te geven, zette ik mijn fles water erbij. Telkens als ik van de fles dronk, dronken de kleuters van hun beker of omgekeerd. Zo hadden we aan het einde van de dag toch onze portie water binnen.
Het “Tutti Frutti” project waarbij kleuters één maal per week fruit eten via de school moet nog maar eens herbekeken worden, of ontbijten op school? Wat met speeltijden, traktaties voor verjaardagen en de “gezonde” fruitsappen maar boordevol suiker die we toelaten? De cijfers maken het voor mij duidelijk om toch één en ander te overwegen in de klaspraktijk qua eetgewoonten.
Ik laat me graag inspireren door jullie ervaringen voor een gezonder eetpatroon bij onze kleuters!
Leestip:
www.123aantafel.be – het volledige onderzoek, tips voor in de klas, recepten en nog veel meer.
www.vigez.be – Vlaams instituut voor gezondheidspromotie.
Bron:
Matthys, C. Huybrechts, I. Bellemans, M. De Maeyer, M. De Henauw, S. Voedingsprofiel van de Vlaamse kleuter. Vakgroep Maatschappelijke gezondheidskunde Universiteit Gent. Nutrinews. 2003.
Kleutergewijs 
De voeding van kleuters is inderdaad ongezond. Ikzelf doe al enkele maanden stage in twee kleuterklassen en merk dit zelf ook sterk op. Op onze kleuterschool wordt er enkel op woensdag een fruitdag georganiseerd. De andere dagen van de week zijn er maar enkele kleuters die fruit meebrengen. Het verplichten voor de ouders om elke dag vers fruit mee te geven met de kleuters is geen haalbaar idee. Ten eerste is het meer werk om het fruit goed mee te kunnen geven met de kleuters dan snel een koek uit de kast te nemen. Ten tweede is fruit duurder in aankoop dan andere (vaak ongezonde) tussendoortjes. Na de speeltijd krijgen de kleuters bij ons flesjes drinken op school. Ook hier zijn er maar enkele kleuters die water drinken. De andere kleuters drinken erg suikerhoudende dranken zoals Fristi, chocomelk, appelsap. Persoonlijk zou ik de kleuters de mogelijkheid geven met bekers gebruik te maken van een tapsysteem om voldoende water te kunnen drinken.
LikeLike
Ik vind dat de scholen verschillende goede initiatieven nemen hieromtrent. Ik wil als juf deze initiatieven mee helpen ondersteunen en promoten in de klas.
De school kan bijvoorbeeld de volgende initiatieven nemen om de kleuters gezond te doen eten en drinken.
– De kleuters die tijdens de middag op school in de refter blijven ineten krijgen bij hun boterhammen geen
suikerhoudende dranken, maar een beker met water.
– De school doet ook mee aan een fruitactie. De kleuters krijgen dan iedere dinsdag en donderdag een
stuk fruit, hierbij kan de school een beker water geven.
– Er zijn dagen dat de kleuters zelf voor een stuk fruit moeten zorgen, dan worden er geen koeken
gegeten of suikerhoudende dranken gedronken. Dan wordt er fruit gegeten en water gedronken.
Een grote verantwoordelijkheid ligt ook bij de ouders. Zij bepalen immers wat er in de brooddoos en welke tussendoortjes ze meegeven met hun kind. Het is onze taak om de ouders hierin te sensibiliseren om gezonde voeding mee te geven naar school.
LikeLike
Ik vind het verontrustend dat er maar 43 procent van de kleuters elke dag fruit eet. Daarom vind ik dat men als school wel mag verplichten om 4 dagen fruit en 1 koek dag te houden. Fruit mag dan wel duurder zijn in aankoop maar dit weegt niet op tegen de voordelen van een gezonde voeding. Kleuters groeien en leren veel, daarbij helpen bepaalde vitamines voor een betere concentratie en een sterker afweersysteem. Voor ouders is het natuurlijk meer werk door fruit te schillen en in stukken te snijden maar uiteindelijk moet je kijken naar wat het beste is voor uw kind. Die 15 minuten extra heb ik er persoonlijk als ouder graag voor over. Zeker als je weet wat gezonde voeding kan betekenen voor je kind.
Ook het drinken van water zou van mij bij elk tussendoortje mogen in plaats van suikerrijke dranken. Als men hiervan een gewoonte maakt zal men het als normaal beschouwen.
LikeLike
Ik ben het er zeker mee eens dat kleuters een gezonder eetpatroon nodig hebben. Als ik kijk naar de cijfers die hier opgelijst staan, verschiet ik er niet van. Van de kleuters in mijn stageklas wordt verwacht dat ze iedere dag een stuk fruit en een koek bij hebben. Het fruit wordt al tijdens de eerste speeltijd opgegeten, en dan komen de kleuters al af met smoesjes. Ze kunnen bijvoorbeeld hun banaan niet opeten want deze ziet een beetje bruin, maar als we hem openen is hij nog perfect eetbaar. Vaak lusten ze het ook niet, zeggen ze. Dit is natuurlijk een leugentje om best wil, want als de ‘Tutti Frutti’ van de week komt, kunnen ze niet enthousiast genoeg naar de juf toelopen om als eerste hun stukje fruit in handen te krijgen. Ik ben dus van mening dat kleuters wel graag fruit eten, maar als ze de mogelijkheid zien om dit in te ruilen voor een koek of een snoepje dit ook meteen zullen doen. In dezelfde school mogen de kleuters zelf kiezen wat voor lekkers ze uitdelen voor hun verjaardag. Dit zijn meestal ongezondere dingen zoals cake, wafels of chips. Ik ken andere scholen waar ze verplicht moeten trakteren met iets gezond. Prik wat druiven en een aardbei op een stokje en je hebt een fruitrups, kleuters vinden dit even lekker als een plakje cake. Net hetzelfde met de gesuikerde dranken. Tijdens de middag hebben de kleuters de keuze tussen fruitsap, appelsap, chocomelk of water. Weinig kleuters die ik ken kiezen zelf voor water als er ook zoete drankjes te verkrijgen zijn. Ik ben er zeker van dat wanneer we deze keuze beperken tot water, de kleuters hier ook geen probleem van zullen maken. Al deze dingen maken voor onze kleuters weinig verschil, dus waarom wachten we nog?
LikeLike
Dat kleuters een gezonder eetpatroon nodig hebben is al langer een punt waar over wordt gesproken. Ik ben het hiermee zeker eens. Kleuters krijgen te veel zoete dranken, koekjes, suikers, … binnen op een dag. Dit begint vaak al voor ze op school aankomen. Ze krijgen een gesuikerd drankje en iets zoet op hun boterham. Wanneer ze dit niet krijgen worden kinderen vaak boos waardoor de ouders toch maar snel toegeven omdat er niet veel tijd is voor ze naar school moeten vertrekken. Ook de ouders geven vaak niet het goede voorbeeld. Zo drinken ze vaak zelf veel gesuikerde dranken en bijna geen water. Hoe kunnen ze dan verwachten dat hun kinderen wel water gaan drinken of gezonde dingen gaan eten? Mensen hebben vaak niet de tijd om gezonde voeding te maken voor hun kinderen omdat ze een drukke job hebben, laat thuis zijn en niet veel tijd hebben. Daarom vind ik het zeker goed als er op school enkel water wordt aangeboden aan de kinderen. Zo leren ze toch water drinken. Ook vind ik dat kinderen beter een stuk fruit mee naar school kunnen nemen dan altijd de gesuikerde koeken die ze mee krijgen van de ouders. De school zou moeten zeggen dat de kinderen vier dagen in de week een stuk fruit mee moeten nemen en bijvoorbeeld op woensdag eens een koek. Zodat de kinderen toch de nodige vitaminen binnen krijgen. De kleuters gaan zo een gezonder leven leiden. Waarom proberen we dit niet?
LikeLike
Op de kleuterschool waar ik stage loop eet zeker meer dan 43 procent van de kleuters elke dag fruit. Maar dit is het gevolg van het gezondheidsbeleid van de school. Als de kleuters in de voormiddag een tussendoortje willen eten, moet het een stuk fruit zijn. Op woensdag zorgt de school zelf voor het fruit. Het thema fruit werd er ook uitgewerkt. Dit zijn allemaal manieren waarop je kleuters aanspoort om fruit te eten.
Het feit dat minder dan de helft van de kleuters elke dag een stuk fruit eten, wijst erop dat heel wat kleuterscholen geen doeltreffend gezondheidsbeleid in verband met fruit hebben. Dit verbaast me omdat dit al langer als vandaag wordt aanbevolen.
Anderzijds begrijp ik wel dat het meegeven van fruit lastig kan zijn voor ouders en leerkrachten. Het moet eetklaar meegegeven worden en het moet in goede staat in de school aankomen. Dit vergt voor ouders een extra inspanning ten opzichte van de koek.
Of kleuters al dan niet fruit eten in de school zal afhangen van de manier waarop ze gestimuleerd worden door de school en de ouders.
LikeLike
Beste,
Het eetpatroon van een kleuter hangt grotendeels van de ouders af, maar de school kan er bij helpen. De kleuters zijn namelijk 8 uur per dag op school. Dit maakt dat de school ook een erg grote rol speelt in het eetpatroon van de kleuters. Er kunnen afspraken gemaakt worden op school waar de ouders zich aan moeten houden, bv. geen koeken met chocolade, elke dag een fruitje meenemen, enkel water drinken,… Dit verandert het eetpatroon van kleuters al direct positief. Kleuters kijken op naar de leerkracht, dus een goed voorbeeld van de leerkracht is ook heel belangrijk.
LikeLike