Kunst doet wat met onze hersenen. Ik deel graag twee videofragmenten waarin Mark Mieras, wetenschapsjournalist & natuurkundige, gespecialiseerd in hersenontwikkeling, ingaat op vragen als “Kunst is leuk, maar worden kinderen er ook wijzer van?” Je krijgt inzicht in wat kunst allemaal kan uitlokken o.a. gericht waarnemen, durven experimenteren, creatief denken en flexibel in het leven staan. Bij kunst gaan plezier en ontwikkeling hand in hand. Daar durven we fouten maken, openstaan voor het onbekende en ons begeven in experimenteermodus. De videofragmenten zetten aan tot nadenken over het waarom van muzische vorming. Enkele vragen om te reflecteren over het muzisch aanbod:
- Stel je hoge eisen aan muzische vorming?
- Stimuleer je het experimenteren gericht?
- Stimuleer je de kinderen tot flexibel denken?
- Hoe kijk je zelf naar muzische vorming en de waarde ervan?
- Kijk je gericht naar het leren van kinderen bij het muzisch aanbod?
De videofragmenten doen nadenken over het opzetten en begeleiden van muzische activiteiten. Tips die ik eruit meeneem:
Tip 1: Blijf niet bij het bekende, maar breng kinderen (en jezelf!) ook in contact met het onbekende. Er zijn de danspasjes en hits uit de leefwereld van de kinderen, maar daarnaast is het belangrijk om hen in contact te brengen met nieuwe expessievormen. Bijvoorbeeld, dansexpressie geïnspireerd vanuit een voorstelling (vb: Lucht door Laïka); of nieuwe luisterervaringen zoals bijvoorbeeld een streepje klassiek vanuit Alledagenklassiek.com; of op zoek gaan naar kunstwerken die bij een thema/belangstellingscentrum passen (vb: bij thema ‘eieren’ de reuze spiegeleieren van Henk Hofstra); etc.
Tip 2: Het proces is belangrijk, niet het product. Alle kinderen een hetzelfde knutselwerkje laten maken, heeft niets te maken met beeldende kunsteducatie. Sla de weg in van experimenteren, durven fouten maken en het onbekende opzoeken. Deze video van Leraar24.nl illustreert mooi de voordelen van een procesgerichte aanpak in vergelijking met een productgerichte bij het maken van een vis.
Tip 3: Stel uitdagingen, hoge verwachtingen bij het muzisch werken en laat dit hand in hand gaan met genieten en plezier beleven aan kunst en kunst maken.
Inspirerende kijktip: BROL van Kunst in Zicht (2020).
Een workshop met ‘brol’* die de verbeelding prikkelt. De kinderen verzamelen, assembleren en gebruiken hun fantasie om uit ‘brol’ iets te creëren.
* Brol = oude rommel, prullen, een allegaartje van iets
Leestip:
- Koen Crul en Oetang (2018). De kleine zeppelin. Kunstzinnig werken met kleuters. Antwerpen: Pelckmans. Het boek biedt didactische ondersteuning bij het ontwerpen van kunstzinnige (muzische) activiteiten voor kinderen van 3 tot 6 jaar. Leerkrachten kleuteronderwijs (in opleiding) en begeleiders van kunstzinnige leerprocessen ontdekken een waaier aan mogelijkheden om drama, dans, muziek, beeld en media in te zetten in hun praktijk.
Bronnen:
- Cultuurkuur (2020). De impact van Kunst en Leren op het brein van kinderen en jongeren. Gevonden op 17 oktober 2022 van https://www.cultuurkuur.be/inspiratie/de-impact-van-kunst-en-leren-op-het-brein-van-kinderen-en-jongeren
- Kunstgebouw (2012). Mark Mieras – Kunsteducatie: broodnodig voor het kinderbrein. Gevonden op 17 oktober 2022 van https://www.youtube.com/watch?v=phQZ5J-lhTQ
- Kunst in zicht (2020). BROL. Gevonden op 17 oktober 2022 van https://www.youtube.com/watch?v=TNyHUrF34cQ
- Leraar24 (2021). Procesgericht cultuuronderwijs vergroot beeldend vermogen kleuters. Gevonden op 17 oktober 2022 van https://www.leraar24.nl/70114/procesgericht-cultuuronderwijs-vergroot-beeldend-vermogen-kleuters/
- Publiq vzw (2020). Videoverslag: Mark Mieras – de impact van kunsteducatie op het brein van kinderen en jongeren. Gevonden op 17 oktober 2022 van https://www.youtube.com/watch?v=ujfxp7_401s
Kleutergewijs 
Dit is op X, Y of Einstein? herblogd.
LikeLike