Moederdag: drie didactische redenen om geen bandwerk te doen

Om moederdag te vieren, heb ik een kleinigheidje meegebracht : een nieuw boek voor de boekenhoek, 3kg persappelsienen voor het feestje, …  Het interesseert Emiel helemaal niet ! Emiel : “Allemaal leuk hoor, maar waar is nu dat kleine geitje voor m’n mamsie ?” Babylonische spraakverwarring!

Om met de moederdagstress om te gaan, moeten we bereid zijn ingeslepen patronen los te laten. Kleuters moéten geen bandwerk verrichten en leerkrachten moéten ’s middags niet lijmpistoolgewijs de laatste details vasthechten.  Wat als we kleuters zelf een kleinigheidje laten bedenken en vormgeven voor hun mama?

Het moet mooi zijn! Het moet toch ‘iets’ zijn … zijn dan gehoorde opmerkingen.  Willen we suggereren dat we kleuters met kaduke cadeautjes naar hun mama sturen.  Neen hoor…  We wensen wel ruimte te bieden aan kleuters om iets bijzonders voor hun mama te maken : Iets van zichzelf én passend bij hun mama.

Vansteenkiste (2015) beschrijft dat er drie psychologische basisbehoeften bevredigd moeten zijn om tot ontwikkeling te kunnen komen : autonomie krijgen, een verbondenheid voelen en het gevoel competent te zijn. En net deze drie basisbehoeften krijgen alle kansen bij het creëren van een moederdagkleinigheidje.

Autonomie geven ?

Komen kleuters zelf aandragen met de meest briljante ideeën om een cadeau voor hun mama te maken? Neen hoor, vaak hebben ze wel wat sturing en creativiteit van de leerkracht nodig.  Maar als we de keuze laten uit 3 à 4 mogelijke cadeautjes, sluit dit al meer aan bij wat ze zelf willen maken.  Kleuters worden dan zelf eigenaar van hun kleinigheidje en het wordt niet meer het cadeau van de juf.  Hiermee komen we tegemoet aan de grote verschillen tussen mama’s: geen kleuter moet nog een halsketting maken voor een mama die nooit juwelen draagt. (Soms dragen vaders wel oorbellen, halskettingen en ringen … een ideetje voor vaderdag ?)

Verbondenheid voelen ?

We hopen dat elk kind een intense band voelt met z’n mama, maar we weten dat dit jammer genoeg niet bij elk kind is. Net daarom is moederdag in sommige klassen het moeilijkste thema van het jaar.  Toch zullen vele kleuters uit graagte aan de slag gaan voor hun mama, als je het combineert met wat keuzevrijheid in hun geschenk (autonomie geven).

Zich competent voelen ?

Is dat niet net wat we met een muzische vormgeving beogen? Er zijn geen juiste of foute creaties.  Het is juist jouw eigen ‘vorm’.  Mama’s hoeven de hand van de leerkracht heus niet te zien in hun cadeau.  Ze willen best wel het scheve, kromme werk met veel fierheid in ontvangst nemen.  Misschien moeten leerkrachten ook de onderlinge concurrentie op dit vlak los laten. Niet?  De werkjes moeten niet op pinterest uitblinken omwille van hun perfecte esthetiek.

Moederdag biedt zich op een vrij makkelijke manier aan om bovenstaande groeivitamines aan bod te laten komen. Doe alle mama’s én hun kleuters dus een plezier en laat de eigenheid van henzelf en van hun kleuter maar naar voor komen.  Kleuters krijgen groeikansen en élke mama krijgt een eigen, persoonlijk, kunstzinnig kleinigheidje.  Of voor Emiel…  een klein geitje !

Filip Van Keer

 

Bron : Vansteenkiste, M. & Soenens, B. (2015).   Vitamines voor groei.  Ontwikkelen vanuit de Zelf-Determinatie Theorie, Acco.

 

17 gedachtes over “Moederdag: drie didactische redenen om geen bandwerk te doen

  1. Bedankt voor je bericht Filip. Herkenbaar….Ik geniet vooral van de eigen kleine tekeningetjes van mijn zoontje op de achterkant van de werkbladen die ik van de kleuterschool mee naar huis krijg. Die tekeningetjes op de achterkant zeggen meer over hem, over waar hij mee bezig is. Groeten Goedroen

    Like

  2. Ik vind dit een goede manier van werken rond moederdag. Niet alleen de mama, maar ook het kind staat hierbij centraal. Doordat je de kleuter de kans geeft om zelf te kiezen wat zijn mama zal krijgen zal het kind meer betrokken zijn. De kans dat het kind zijn best doet en het knutselwerk tot een goed einde zal brenfen is groter. De kleuter zal er ook meer plezier aan beleven omdat hij er iets persoonlijk van kan maken. Hij kent zijn mama tenslotte het beste.
    Door er variatie en dus ook een andere moeilijkheidsgraad in het werkje te steken zullen er voor elke kleuter meer ontwikkelingskansen in zitten. Zo hebben de kleuters ook nog baat bij het knutselen voor hun mama.
    Misschien kan moederdag of vaderdag ook een andere wending in betekenis aannemen. In sommige gevallen kan deze dag voor kleuters ook als een pijnlijk en droevig iets gezien worden door een ingewikkelde thuissituatie of een overlijden. Je kan er concreet aan toevoegen dat ze uiteindelijk vrij zijn voor wie ze het presentje maken.

    Like

  3. Ik vind het een zeer interessant artikel omdat ik er zelf nog nooit heb bij stil gestaan om een cadeau voor Moederdag zelf te laten kiezen door de kleuter.
    Toen ik het artikel voor de eerste maal las, vond ik dit best wel raar, want stel nu dat kleuters niet op het idee komen om iets voor hun mama te maken?
    Ik was er even door van de kaart, want je moet toch iets moois kunnen afgeven voor Moederdag?
    Maar bij nader inzien en na het herlezen van het artikel moet ik wel toegeven dat het inderdaad niet om het product gaat, maar om wat een kleuter zelf creëert. En dat is de mooiste Moederdag.

    Bedankt voor het fijne artikel! Het heeft mijn blik op onderwijs alweer verruimd.

    Like

  4. Zelf zou ik hier nooit zijn opgekomen, maar ik neem het zeker mee. Nu je het zo bekijkt is dat inderdaad een leuk initiatief. Kinderen doen graag veel zelf en door nu hun eigen cadeautje voor hun mama te laten maken zullen ze zeker gelukkig zijn. Met Moederdag kunnen ze dan echt zeggen: “Kijk eens mama, dit heb ik gemaakt!” omdat ze het dan ook echt helemaal zelf hebben gemaakt. Het stimuleert de kinderen ook beter omdat ze zelf mogen kiezen wat ze maken. Ik merk zelf ook dat kinderen dit soms leuker vinden om niet te maken wat de juf zegt, maar net datgeen wat zij eens willen maken.

    Bedankt voor dit interessant artikel, ik neem dit zeker mee naar volgende jaren.

    Like

    • Bedankt voor je reactie. Ik ben blij dat je er mee aan de slag gaat.

      Moederdag helpt op deze wijze ook kleuters om stil te staan bij het ‘cadeau’ voor hun mama. Waarmee kan ik haar plezieren ? Een moeilijke vraag, maar het zet hen aan het denken over hun mama … iets geven wat ze leuk vindt … in plaats van altijd te ‘ontvangen’ van mama.
      Filip

      Like

  5. Persoonlijk vind ik dit een goed idee. In elke activiteit moeten we ons focussen op manieren om de betrokkenheid van de kinderen zo groot mogelijk te maken en doordat ze hun eigen inbreng kunnen leveren, zal dit mogelijk worden. Vaak zien we inderdaad knutselwerkjes die grotendeels zijn afgemaakt door de leerkracht. Echter ben ik ervan overtuigd dat beide partijen, zowel kind als moeder, er meer plezier gaan aan beleven als dit bijna volledig door het kind gemaakt is.
    Toch vind ik dat er steeds een beperkte keuze moet zijn. Dit zowel voor het gemak van de leerkracht, als voor het kind aangezien kinderen het vaak moeilijk hebben met keuzes te maken. Naar mijn mening is het dan ook aangewezen hierbij de nodige begeleiding te geven en gesprekken aan te knopen. Kortom een zeer interessant idee.

    Like

  6. Dit is inderdaad een fenomeen dat zich voordoet in de kleuterklas. Vaak zijn deze werkjes ook een ‘moetje’ en daardoor vinden sommige kinderen het niet zo leuk om aan te werken.
    Ook is zo’n Moederdag cadeau vaak knippen en plakken zoals voorgedaan. De moeilijke dingen worden gedaan door de leerkracht. Dit is niet echt ontwikkeling stimulerend. Dit door de lage betrokkenheid en het feit dat ze enkel dingen mogen doen die ze al kunnen omdat het werkje ‘goed’ moet zijn. Ik sluit daarom aan bij het idee van meer keuze, in de mate van het mogelijke, en echt een werk van de kleuters zelf.

    Like

  7. Ik vind het een zeer interessant artikel. Het doet mij inzien om de traditionele gewoontes los te laten. Als we kleuters de vrijheid geven om te kiezen wat ze willen maken, kunnen ze zich beter ontwikkelen. Eigenlijk zouden de leerkrachten en ook wij, leerkracht in opleiding, moeten leren om deze basisbehoeften aan te reiken. Als kinderen zelf hun inbreng hebben in het maken van iets voor hun mama of zoals u zegt een keuze laten tussen 3 à 4 cadeaus, zullen de kleuters zich er beter bij voelen. Hierdoor zullen ze spontaner naar mama toe vertellen over wat ze juist gedaan hebben. Zo gaat mama er blijer mee zijn omdat haar kind vertelt wat het voelt of wat het er mee bedoeld. Ook al is het geen perfect kunstwerk, als mama ben je apetrots omdat jouw kind dat heeft gemaakt en daar groeit die verbondenheid bij. Dank voor dit inspirerend artikel.

    Like

  8. Bedankt voor deze situatie te kaderen. Ik heb hier veel uit geleerd. Ik vind het namelijk ook beter dat kinderen een geschenk geven aan hun moeder dat ze min of meer zelf bedacht hebben. Ze moeten iets maken wat hen aanspreekt en wat hen doet denken aan hun mama. Dan krijgen ze ook meer het gevoel dat ze het zelf gedaan hebben. Dit geeft een gevoel van autonomie en een sterkere verbondenheid tussen kleuter en moeder. De kleuter geeft inderdaad niet om het uiterlijk, maar wel om de reactie van zijn moeder. En hoe het cadeau er uitziet maakt weinig uit zolang het maar met veel liefde gemaakt is.

    Like

  9. Ik vind dit een zeer interessant artikel, bij het lezen van het artikel heb ik te weten gekomen hoe alles echt bepaalt word door de juffrouw. De kleuter moet inderdaad zeer creatief zijn en zijn eigen keuze mogen maken. Laat de kleuter zijn eigen idee brengen want hij kent zijn mama beter dan iemand anders, dan gaat de kleuter zeker zo fier zijn op zijn werkje. De kleuter gaat met veel fierheid kunnen zeggen mama dit heb ik heelmaal alleen gemaakt. Ik begrijp de leerkrachten ook om willen van dat ze willen dat alles goed loop en dat alles er mooi moet uit zien,bij elke kleuter het zelfde maar dan moet je even denken aan de kleuter en hem zijn eigen ding laten knutselen, ook al kan het er niet zo mooi uit zien.
    Ik heb uit dit artikel zeer veel interessants uitgehaald dankwel!

    Like

  10. Ik vond het artikel interessant om te lezen omdat ik er nooit over heb nagedacht dat een kleuter ook best zelf kan beslissen wat hij wil maken voor moederdag. Ik denk dat je door de kleuters zelf te laten beslissen je meer originele cadeautjes krijgt die echt bij de persoonlijkheid van de mama passen. Kleuters gaan volgens mij ook liever aan een cadeautje werken als ze zelf mogen bepalen wat ze maken en geen verplichten activiteiten moeten doen. Uiteindelijk is een cadeautje voor moederdag iets wat van een kleuter hoort te komen en niet van een juf. Ik denk dat je als ouder ook blijer bent met een cadeautje waarvan je weet dat je kleuter het met liefde heeft gemaakt dan met een opdracht die hem opgelegd is. Als ik later mijn eigen kleuterklas heb ga ik hier zeker rekening mee houden en dit ook een uitproberen in de praktijk.

    Like

  11. Ik ga volledig akkoord met de laatste zin van dit artikel: “Kleuters krijgen groeikansen en élke mama krijgt een eigen, persoonlijk, kunstzinnig kleinigheidje.” Tegenwoordig krijgen de kleuters niet vaak genoeg meer de kans om vanuit eigen ideeën een cadeautje te maken voor hun mama, maar legt de leerkracht vaak de laatste hand of in de meeste gevallen wordt zelfs het hele idee door de juf bedacht. Hierdoor gaan de kleuters meestal met een (bijna) identiek cadeau naar huis. Mama’s vinden het hoogstwaarschijnlijk veel leuker als hun zoon of dochter iets heeft gemaakt wat volledig door hen is bedacht in plaats van de juf.

    Dit is een artikel om zeker even bij stil te staan als toekomstige juf en zal dit dan ook zeker meenemen in mijn achterhoofd!

    Like

  12. Kleuters zelf laten kiezen wat ze voor mama willen maken. Super idee. Ik ben hiermee volledig akkoord. Want inderdaad niet elke mama draagt juwelen, kookt thuis of andere steriotype dingen die we vaak laten maken voor moederdag.
    Wanneer het kind zelf kan kiezen gaat het veel gelukkiger en trotser zijn op wat het gemaakt heeft want niemand anders heeft iets wat er precies hetzelfde uit ziet als dat van hem. Ze hebben voor hun mama iets gemaakt wat echt uniek is, niet iets wat nog 20 andere kleuters ook aan mama geven.
    Door de kleuters zelf hun knutselwerkje te laten kiezen zal de betrokkenheid en het welbevinden van de kleuter ook hoger zijn omdat hij hier zelf voor gekozen heeft en dit met veel liefde en plezier speciaal voor zijn mama wil maken.
    Ik zou de activiteiten wel heel goed begeleiden want kleuters hebben nood aan een begeleidengde hand bij het maken van zo een kunstwerk. Maar ik zou het zeker zo durven proberen in de kleuterklas.

    Like

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.